[ Dili – 28/05/2025 ]

Ministerio do Planeamento e Investimento Estratégico.

Liu husi Unidade Planeamento Integrado (UPI) no Ministério das Finanças liu husi Unidade Monitorizasaun no Avaliasaun Dezempeñu (UMAD) organiza Workshop kona-ba Monitorizasaun no Avaliasaun (M&E sigla Inglês) iha salaun Auditório Kayrala Xanana Pizo 1 MdF, Aitarak Laran.

Objetivu husi workshop ne’e atu atu haforsa kapasidade tékniku husi funsionáriu sira ne’ebé dedikadu ba asuntu planeamentu, monitorizasaun no avaliasaun husi Ministériu Edukasaun, Ministériu Ensinu Superiór no Kultura, Ministériu Saúde, Ministériu Obras Públikas, Ministériu Agrikultura, Ministériu Turizmu, Ministériu Planeamentu no Investimentu Estratéjiku, inklui Ministériu Finansas sobre elementu fundamentál iha sistema Monitorizasaun no avaliasaun hanesan: formulasaun ba narativa rezultadu, dezenvolvimentu siklu rezultadu, halo log-frame, identifika indikadóres ne’ebé iha kualidade no prepara metadata ne’ebé importante. Hodi hasa’e abilidade sira iha formulasaun Logframe, kuadru rezultadu sira, indikadór sira, no ferramenta sira akompañamentu dezempeñu nian, workshop ne’e hakarak hadi’ak kualidade, konsisténsia, no aliñamentu prosesu planeamentu setoriál ho prioridade nasionál sira, no atu apoia superior bele foti desizaun sira ne’ebé informadu ho evidénsia iha programa governu hotu-hotu.

 

 

 

 

 

Tuir Excia. Ministra Finanças katak atu partisipante sira bele intende didiak 391 indikadores ne’ebé Ministériu Finansas sei rekolla informações husi partisipante sira no sei halo relatório ba indikadores sirá ne’e hotu. Tanba ne’e mak Workshop refere realiza atu bele assegura iha fase ida ne’ebé importante tebes, se Ita la-halo esforsu iha dezenvolvimentu M&E ne’ebé di’ak, ita nia indikador sei la-klaru, konsekuénsia mak ita nafatin la’o iha situasaun hanesan.

 

 

 

 

 

 

 

 

Iha intervensaun Excia. Ministro Eng. Gastão Francisco de Sousa wainhira ensera atividade refere hateten, Workshop ne’e realiza atu hare’e liu-liu ba objetivu programa IX Governo nian ne’ebé liga ho Plano Estratégico Dezenvolvimentu PED 2011-2030. Governo kompremitidu oinsá atu halo planeamento integradu médiu-prazo nomos sei halo revizaun ba Planu Estratéjiku ne’ebé mak eziste ona.

Sesaun kona-ba lógika de intervenção no estrutura desempenho la’ós de’it serve hanesan exersísiu tékniku, maibé baze ne’ebé importante atu dezenvolve Planu Médiu-Prazu nian, no dezenvolve Planu Asaun Anual ne’ebé reflete ba prioridade nasionál no bele fó impaktu realístiku ba ita-nia povu sira.

Formasaun ida ne’e utiliza ezersísiu ne’ebé interativu, fornese ezemplu konkrétu husi Ministériu sira, no ho kooperasaun entre kolega sira, hatudu duni kapasidade aprendizajen prátiku ne’ebé di’ak tebes. Hau espera ita-boot sira bele lori fali matenek ne’e no aplika iha ita-nia prosesu planeamentu, hodi bele hadiak sistema planeamentu no monitorizasaun iha ministériu ida-idak. saída mak imi aprende no fahe iha fatin ida ne’e sei sai bukae ba imi hotu nia kareira téknika iha futuru no Husu atu sabedoria mak imi hatan kontinua fahe ho imi idak-idak nia ekipa iha fatin ne’ebé imi servisu ba.”

Workshop refere hala’o durante loron tolu, hahu husi dia 28/05/2025 to’o dia 30/05/025. Marka prezensa iha workshop ne’e mak Pontu fokal Planeamentu husi Liñas Ministeriais sira hanesan Ministériu Obras Públika, Ministériu Edukasaun, Ministériu Saúde, Ministeriu Ensinu Superior, Siénsia no Kultura, Ministériu Agrikultura, Pekuária, Peskas, no Floresta, Ministériu Transportes no Komunikasoens, inklui Ministériu Turizmu no Ambiente.

(Remata)